هم‌اكنون اختلاف قيمت سكه امامي (طرح جديد) بانكي با بازار آزاد به 28 هزار تومان رسيده است. اين اختلاف قيمت در نيم بهار به 16 و در ربع بهار به 9300 تومان رسيده و احتمال افزايش آن در روزهاي پيش رو وجود دارد
همه نشانه‌ها از وضعيت اقتصاد جهاني گرفته تا سقوط شاخص بورس‌ها و كاهش قيمت نفت نشانگر اين است كه قيمت طلا بدون توقف، در آينده اي نزديك و نه چندان دور روندي افزايشي خواهد داشت.كارشناسان و تحليلگران اقتصادي طلا را به «پناهگاه» تشبيه مي‌كنند، مامني امن، قابل اطمينان و هميشگي كه سرمايه سرمايه‌گذاران را در كوران بحران‌ها، ركودها و حوادث پيش‌بيني نشده در اقتصاد جهان پناه مي‌دهد.
ارزش و گرانبهايي ذاتي فلز طلا باعث شده است هرگاه ساير راه‌هاي سرمايه‌گذاري و كسب سود با مخاطره يا بن‌بست مواجه شود، سرمايه‌گذاران بلافاصله تمام يا بخشي از سرمايه خود را تبديل به طلا كنند.
هدف از اين اقدام حفظ ارزش سرمايه و جلوگيري از تاثير عواملي چون كاهش ارزش پول‌هاي بين‌المللي، ارزش سهام و ... بر اصل سرمايه است.به اين گونه است كه هرگاه بحراني اقتصادي، جهان را درمي‌نوردد، بلافاصله اثر آن در كاهش قيمت نفت و رشد ارزش طلا نمايان مي‌شود.
روشن است علت كاهش قيمت نفت در بحران‌هاي اقتصادي ،كم‌اقبالي سرمايه‌گذاران به خريد نفت از بيم كم‌رونقي و ضرردهي توليد و تجارت جهاني است.برعكس رشد قيمت طلا حاكي از عمق بحران و تمايل سرمايه‌گذاران به حفظ ارزش دارايي‌هاي خود از طريق تبديل آن به طلاست كه افزايش تقاضا براي اين فلز و رشد قيمت آن را به همراه دارد.
اين معادله تقريبا در تمامي بحران‌هاي اقتصاد جهاني تكرار شده و بحران اقتصادي جديدي كه ريشه در افزايش بدهي‌هاي آمريكا و تنزل يك رتبه‌اي اعتبار اين كشور از AAA به AA+ دارد نيز از اين قاعده مستثني نيست.
اونس طلا: 1775 دلار
طلا اين روزها ركورد پشت ركورد مي‌زند. از جمعه هفته گذشته تا ديروز ـ سه‌شنبه ـ قيمت اونس جهاني طلا حدود 120 دلار افزايش يافته است به طوري كه جمعه كه آخرين روز كاري بورسهاي جهاني بود هر اونس 1655 دلار ثبت شد اما روز دوشنبه هفته جاري در آغاز هفته كاري جديد مسيحي اين رقم به 1705 دلار و سرانجام روز سه شنبه به 1775 دلار رسيد. به اين ترتيب اونس فقط در طول 5 روز گذشته حدود 7 درصد رشد داشته است.
اين افزايش خيلي زود خود را در قيمت سكه‌هاي طلا در تهران نشان داد به گونه‌اي كه سكه تمام بهار آزادي (طرح قديم) با 20 هزار تومان افزايش در يك روز و رسيدن به قيمت 495 هزار تومان تنها يك قدم تا 500 هزار تومان فاصله دارد. قيمت سكه امامي (طرح جديد) نيز با 22 هزار تومان افزايش نسبت به روز قبل دوشنبه به 482 هزار تومان رسيد. نيم‌بهار و ربع‌بهار نيز به ترتيب با 12 و 6 هزار تومان افزايش به 230 و 128 هزار تومان رسيدند.
آينده قيمت طلا؟
اكنون تمام نشانه‌ها به روشني آهنگ گراني طلا در روزها و ماه‌هاي پيشين را سر مي‌دهند. بورسهاي اروپايي و آسيايي همچنين روند نزولي را تجربه مي‌كنند. شاخص داو جونز كه مهم‌ترين شاخص بازارهاي بورس آمريكاست 15 درصد ارزش خود را در 2 هفته گذشته از دست داده است. اين شاخص در پايان معاملات دوشنبه هفته جاري 6/5 درصد ارزش خود را از دست داد.
اين در حالي بود كه عصر همان روز (دوشنبه) باراك اوباما رئيس‌جمهور آمريكا سخنراني اميدبخشي را درباره وضعيت اقتصادي اين كشور، بحران بدهي‌ها و كاهش رتبه آن ايراد كرده بود.
وي گفت: «صرف نظر از گفته‌هاي يك موسسه، ما هميشه بالاترين رتبه اعتباري را داشته و خواهيم داشت. بازارها بالا و پايين مي‌روند، اما اينجا ايالات متحده آمريكاست.» با اين حال اين سخنان نيز ذره‌اي از التهاب و نگراني موجود در بورسهاي جهاني كم نكرد به طوري كه شاخص دكس بورس فرانكفورت پنج درصد، شاخص كك بورس پاريس 7/4 درصد و شاخص فوتسي بورس لندن 4/3 درصد كاهش يافت. از سوي ديگر احتمال‌ها براي كاهش تقاضا براي نفت خام نيز باعث افت قيمت‌ها شده است، تا جايي كه چراغ زرد را براي كشورهايي چون ايران روشن كرده است.»
در پايان معاملات روز دوشنبه هفته جاري، هر بشكه نفت خام سبك آمريكا با 5/57 دلار كاهش به 81/31 دلار رسيد، حال آن كه قيمت نفت پيش‌بيني شده در بودجه سال 90 كشور81/5 دلار است.
البته قيمت نفت ايران براساس فرمول متفاوتي به دست مي‌آيد، اما به هر حال قيمت يك نوع نفت به زير قيمت نفت مندرج در بودجه رسيده است و اين يعني روشن شدن چراغ زرد. از سوي ديگر در لندن نيز هر بشكه نفت خام برنت با 63/5 دلار كاهش به 7/103 دلار رسيد. تمام اين نشانه‌ها حاكي است كه قيمت طلا در جهان چشم‌انداز روبه رشدي دارد و لذا در داخل كشور نيز بايد برنامه‌ريزي كافي روي آن صورت گيرد؛ چرا كه از هم‌اكنون نشانه‌هاي رشد تقاضا و تبديل آن بالطبع به چشم مي‌خورد.
بهترين دليل براي اين قضاوت، افزايش اختلاف ميان قيمت بانكي و قيمت بازار آزاد سكه‌هاي طلاست كه افزايش آن شروع شده است. هم‌اكنون اختلاف قيمت سكه امامي (طرح جديد) بانكي با بازار آزاد به 28 هزار تومان رسيده است. اين اختلاف قيمت در نيم بهار به 16 و در ربع بهار به 9300 تومان رسيده و احتمال افزايش آن در روزهاي پيش رو وجود دارد.
محمد كشتي‌آراي، رئيس اتحاديه كشوري طلا و جواهر درباره آينده قيمت طلا به خبرنگار ما گفت: «اكنون محتاط‌ترين تحليلگران نيز معتقدند قيمت اونس طلا بزودي به 1900 و حتي 2000 دلار خواهد رسيد و تمام نشانه‌ها نيز حكايت از آن دارد.»
وي افزود: «علاوه بر شرايط نامساعدي كه كاهش رتبه اقتصادي آمريكا در بورس ها و بازارهاي بين‌المللي ايجاد كرده و جو بي‌اعتمادي، نگراني و سرگرداني توليد شده، عملكرد دولت‌ها در بازار طلا نيز وضع را پيچيده‌تر كرده است.»
كشتي‌آراي خاطرنشان كرد: «شايعاتي در بازار جهاني هست كه با ارائه بحران اقتصادي در آمريكا برخي دولت‌ها اقدام به تبديل ذخاير ارزي خود به طلا خواهند كرد و اين امر تقاضا و در نتيجه قيمت طلا را بيش از پيش افزايش خواهد داد؛ چراكه اقدام هريك از اين دولت‌ها مي‌تواند يكي از عرضه‌هاي عمده طلا را كه با هدف آرامش‌بخشي به بازار انجام خواهد شد، خنثي كند.»
وي تصريح كرد: «اعتباري كه آمريكا با كاهش رتبه اقتصادي‌اش از دست داد، به آساني قابل جبران نيست و اين امر به دنيا نيز سرايت كرده و با مشكلات اقتصادي اروپا در كشورهايي چون يونان، ايتاليا، انگليس و اسپانيا مخلوط و وضع را پيچيده‌تر كرده است، لذا هر اقدامي هم كه انجام شود، لااقل در سال 2011 و نيمه سال 2012، قيمت اونس طلا كاهش نخواهد يافت و اين پديده‌اي است كه خواه‌ناخواه اقتصاد ايران نيز با آن روبه‌رو است.»
آمار قراردادهاي آتي سكه از 500 هزار گذشت
در همين حال، آمار معاملات آتی سکه طلا در بورس کالای ایران با بیش از 28 هزار قرارداد در هفته نخست مرداد ، از مرز 500 هزار قرارداد گذشت.
در هفته نخست مرداد 28 هزار و 579 قرارداد سکه طلای طرح امام (ره) به ارزش 1386 میلیارد ریال منعقد شد.
معاملات قراردادهای آتی سکه طلا طرح امام (ره) كه از دی 1387 آغاز شد تاکنون به 503 هزار و 762 قرارداد به ارزش 20 هزار و 680 میلیارد ریال رسیده است.
قرارداد آتی حالت تکامل یافته قرارداد سلف است که از 2 طرف قرارداد، سپرده‌ای به‌عنوان حاشیه اطمینان گرفته می‌شود تا ملزم به اجرای تعهدات خود شوند. پس از امضای قرارداد، خریدار موظف است بخشی از قیمت نهایی را به‌صورت پیش‌پرداخت بدهد. فروشنده نیز در تاریخ موعد برای تحویل تمام کالا اقدام می‌کند.هر قرارداد آتي سكه مشتمل بر 10 سكه طلاي بهار آزادي است.
خريدار بقيه تعهدات خود را هم در زمان موعد نهايي پرداخت مي‌كند. در مبادلات آتي برخلاف نوع سلف، تنها درصدي از ارزش معامله متناسب با ماهيت كالاي خريداري شده پرداخت مي شود.
در اين مبادلات 5 تا 15 درصد از قيمت كالاهاي خريداري شده براي تضمين پرداخت مي شود و بقيه وجه هنگام تحويل به دست فروشنده مي رسد. خريدار براساس قيمت توافقي و از طريق كارگزار اقدام به خريد مي كند در حالي كه از انجام معامله و تحقق آن كاملا اطمينان دارد.
